یک مشکل رایج و همیشگی در جریان استفاده از الکتروموتور، آمپر کشیدن آن است. در این مقاله سعی کردیم بنیادیترین دلایل این اتفاق را بررسی کنیم. با مطالعه این مقاله، به اندازه یک سیم پیچ حرفهای درمورد علل آمپر کشیدن الکتروموتور، اطلاعات کسب میکنید. با ما همراه باشید.

آمپر کشیدن یعنی چه؟
تمامی الکتروموتورها با توجه به قدرت و ظرفیتی که دارند، میزان آمپر متفاوتی برای روشن شدن و کار کردن نیاز دارند. اگر به هر دلیلی به منبع برق با آمپر کمتر وصل شوند، یا روشن نمیشوند و یا با قدرت بهینه کار نمیکنند. بالا رفتن مقدار آمپر مصرفی در الکتروموتور، هنگام روشن شدن و کارکردن موجب آسیب تجهیز شده و چنین حالتی به این معناست که موتور دستگاه شروع به آمپر کشیدن میکند. در این شرایط موتور با آمپر تنظیم شده قبلی در سیستم خود فعالیت نمیکند و برای شروع به کار نیازمند مقدار آمپر اضافی است.
عملکرد الکتروموتور و ارتباط آن با آمپر کشیدن
آمپر کشیدن الکتروموتورها علل مختلفی دارد. اما قبل از مطرح کردن دلایل، بهتر است قدری درمورد عملکرد الکتروموتور بدانیم. به طور کلی در جریان سیم پیچی، باید توان خروجی الکتروموتور را در نظر گرفت. به عنوان مثال الکتروموتورِ 10 اسب، 5/7 کیلووات توان ایجاد میکند. میدان الکترومغناطیسی که سیم پیچی ایجاد میکند بر حسب کیلو وات سنجیده میشود. کارخانه سازنده و طراح الکتروموتورها، برای تولید 5/7 کیلووات، یک سیم پیچی با یک قطر سیم مشخص و تعدادی سیم دور هر بوبین تولید میکند. همانطور که میدانید داخل الکتروموتور از تعدادی بوبین تشکیل شده است. در این بوبینها، تعداد و قطر سیمها کاملاً مختلف و بر اساس قدرت خروجی الکتروموتور تعیین میشود.
زمانیکه یک الکتروموتور سیم پیچی کارخانه میسوزد، تعمیرکاران مجموعه الکتروچکاپ سیمهای سوخته را با دقت و ظرافت، خارج میکنند. همانطور که در تعمیرات و سیم پیچی الکتروموتور اشاره کردیم، اگر محاسبه اندازه، قطر و سایر جزییات مربوط به سیمها دقیق نباشد، قدرت موتور کاهش یافته و از حالت تعادل خارج میشود.
هسته، قطر سیمها، قطر شفت، قطر روتور و قطر آهنی که در هسته به کار میرود، همه و همه در یک فرمول مشخص و از پیش تعیین شده قرار میگیرد و باید با یکدیگر در تعادل باشند. وقتی که میخواهیم اقدام به تعمیر الکتروموتور کنیم، باید مطابق با فرمول کارخانه سازنده، سیم پیچی انجام شود.

اولین و مهمترین علت آمپر کشیدن الکتروموتورها
اگر این تعادل و تناسب رعایت نشود اولین اتفاقی که میافتد، آمپر کشیدن الکتروموتور است. روی تابلو هر الکتروموتور یک آمپر نامی وجود دارد. آمپر نامی یعنی زمانیکه دستگاه را به برق متصل میکنیم و آمپر متر را روی سیم آن میگیریم، میزان آمپر نامی مشخص میشود. مثلاً میزان آمپر نامی 10 است. اگر بیشتر از 10 آمپر، جریان برق بر موتور وارد شود، دستگاه دچار مشکل میشود. در نظر داشته باشید که، دو نوع آمپر وجود دارد؛
- آمپر خالی
- آمپر زیر بار
آمپر خالی یعنی هیچ باری روی الکتروموتور نیست. وقتی که بار روی الکتروموتور نیست، اگر آمپرسنج را روی دستگاه بگذاریم، آمپر را کمتر نمایش میهد. چون دستگاه بدون زور و براحتی کار میکند و فقط شفتِ الکتروموتور را میچرخاند. وقتی دستگاه را بدون بار به برق متصل میکنیم و شروع به کار میکند، از آمپر نامی که روی تابلو الکتروموتور نوشته است، آمپر کمتری داریم. اما وقتی به الکتروموتور بار میدهیم در واقع از قدرت الکتروموتور استفاده میکنیم. بنابراین آمپری که کارخانه برای این الکتروموتور تعیین کرده و روی تابلوی آن درج شده است، برای زمانی است که بار روی الکتروموتور قرار دارد.
از اینها نتیجه میگیریم که؛ وقتی یک الکتروموتور را سیم پیچی میکنیم و به آن بار میدهیم و آمپر بیش از حد میکشد بدین معناست که؛ موتور ایراد دارد. در ادامه دلایل این اتفاق را به وضوح بیان کردیم؛
- سیم پیچ در تعداد دورهای سیم پیچی دچار اشتباه شده است.
- سیم پیچ قطر سیمها را جا به جا کرده یا اشتباه انتخاب کرده است.
- سیم پیچ فرمول سیم پیچی را تغیر داده است.
- سیم پیچ کار سربندی را خراب کرده است.
این موارد ریزه کاریهای تعمیر الکتروموتور است که اگر درست و اصولی انجام نشود، علت آمپر کشیدن الکتروموتورها محسوب میشود. به همین دلیل در مقاله تعمیر و سیم پیچی الکتروموتور، جدول تبدیل قطر سیمها را قرار دادیم. طبق این جدول، سیمها به یکدیگر تبدیل میشوند. مثلاً میتوانیم به جای انتخاب یک سیم با قطر یک میلیمتر از دو سیم با قطر نیم میلیمتر استفاده کنیم.
هر چه قطر سیم بالاتر میرود، محکمتر و سفتتر شده و کار کردن با آن سختتر میشود. به همین دلیل قطر سیم در فرآیند ساخت، تعمیر و سیم پیچی الکتروموتور و در میزان قدرت خروجی آن تاثیرگذار است. بنابراین تعمیرکاران حرفهای قطر سیمها را به یکدیگر تبدیل میکنند تا کار تعمیر آن آسانتر شود. به علاوه مجموعه الکتروچکاپ از سیمی استفاده میکند که مورد تایید کارخانه سازنده است. هم از لحاظ کیفیت، هم قطر و هم اندازه. به همین دلیل، تعمیر الکتروموتور کار هر کسی نیست و نیاز به تخصص و مهارت دارد.
دومین علت آمپر کشیدن الکتروموتورها
اگر الکتروموتور نیم سوز شده باشد، آمپر میکشد. عایق لاکی روی سیمهای مسی در اثر حرارت زیاد ذوب میشود. وقتی ذوب شود، سیستم الکتروموتور به هم میریزد. یعنی الکتروموتور کار میکند ولی آمپر میکشد.
سومین علت آمپر کشیدن الکتروموتورها
زمانیکه در تابلو برق اشکال وجود داشته باشد، الکتروموتور آمپر میکشد. اگر تابلو برق مشکل داشته باشد یا برق دچار نوسان شود، آمپر بالا پایین شده و الکتروموتور میسوزد. به علاوه خرابی بلبرینگ و شفت نیز یک علت رایج است.
به عنوان آخرین علت، اگر بار زیادی به الکتروموتور وارد کنیم، آمپر میکشد. هر الکتروموتور، مقدار بار مشخصی را میتواند تحمل کند. مثلاً برای اره آهن بر فقط از الکتروموتور 5/7 یا 10 اسب با 3000 دور میتوانیم استفاده کنیم. پس فقط میتوانیم همین میزان بار را به آن وارد کنیم و اگر بار بیشتری به آن بدهیم، الکتروموتور آمپر میکشد.
سخن پایانی
در این مطلب علت آمپر کشیدن الکتروموتورها را به تفکیک بیان کردیم. از مهمترین و رایج ترین علت که اشتباه در سیم پیچی و انتخاب قطر سیم است تا وارد کردن بار اضافی بر الکتروموتور. اگر به هر دلیلی با این شرایط مواجه شدید، فروشگاه و تعمیرگاه الکتروچکاپ آماده ارائه خدمت به شما مشتریان عزیز است.