تعمیرگاه الکتروچکاپ در اثر تجربه و سالها تعمیرات و سیم پیچی الکتروموتور، دریافته است که سیم پیچی ترمز الکتروموتور یک کار تخصصی است. اگر این کار را به افراد غیرحرفهای و یا کم تجربه بسپارید، مجبورید بارها هزینه کنید و در نهایت به نتیجه مطلوب هم نمیرسید. در این مقاله با الکتروچکاپ همراه باشید تا بیشتر درمورد سیم پیچی ترمز الکتروموتور بدانیم.
ترمز الکتروموتور چیست؟
ترمز الکتروموتور یک قطعه اصلی در موتورهای الکتریکی و بعضی تجهیزات صنعتی است. این ترمز برای کاهش سرعت یا نگه داشتن بارهای موتور زمانی که برق به طور عمدی یا سهوی قطع میشود، استفاده میشود. در واقع این ترمز موظف است پس از قطع جریان برق، موتور الکتریکی را متوقف کند. در این نوع ترمز، از یک میدان الکترومغناطیسی برای نیرو دادن به موتور و اعمال ترمز استفاده میشود.
یک موتور دارای منبع تغذیه AC (جریان برق متناوب) و یا DC (جریان برق مستقیم) از طریق اعمال جریان بر روتور، قطب مغناطیسی را فشار میدهد و عمل میکند. به عنوان مثال فرض کنید در یک کارخانه، یک سیستم اتوماسیونی کار میکند، لازم است که این چرخاننده به سرعت قطع شده و مجدداً به کار بیفتد و این روند با فواصل زمانی کوتاه، تکرار شود. اینجا اهمیت و نیاز به ترمز الکتروموتور مشخص میشود.

سیم پیچی ترمز الکتروموتور
انواع ترمز الکتروموتور
طبق استانداردهای جهانی، انواع ترمز الکتروموتور بر اساس دو معیار طبقهبندی میشود؛ نوع موتور و حساسیت عملکرد. بنابراین دو نوع ترمز الکتروموتور وجود دارد؛
ترمز الکتروموتور مکانیکی
این نوع ترمز به دلیل کاربردهای متنوعی که در صنایع مختلف دارد با نام ترمز الکترومکانیکی و ترمز الکترومغناطیسی نیز معروف است. همانطور که قبلاً اشاره کردیم، این ترمزها از نیروی مغناطیسی در جریان متوقف سازی موتورهای الکتریکی استفاده میکنند. ترمز الکتروموتور مکانیکی در موقعیتهایی کاربرد دارد که به محض استپ، توقف اتفاق بیفتد و سیستم گردشی ترمز تا چند لحظه بعد از استپ موتور در مدار باقی بماند.
- ترمز الکتروموتور جریان معکوس
ترمز الکتروموتور جریان معکوس، جریان و در نتیجه چرخش موتور را برعکس میکند و موجب توقف موتور الکتریکی میشود. در این نوع ترمز الکتروموتور برای تغییر جهت حرکت باید جای دو فاز با یکدیگر عوض شود و حتماً باید توسط سیستم قطع برق تایمری قبل از معکوس شدن حرکت الکتروموتور، جریان برق قطع شود.

سیم پیچی ترمز الکتروموتور
نحوه عملکرد ترمز الکتروموتور
ترمز الکتروموتور از نوع مکانیکی از دو دیسک تشکیل شده است. یکی از این دو دیسک ثابت و دیگری متحرک است. با در نظر گرفتن این ساختار، دیسک ثابت همواره در جای خود و بدون حرکت، ثابت باقی میماند و دیسک متحرک به استاتور الکتروموتور متصل است. همچنین دیسکهای ترمز بوسیله فنر به لنتها، بسته شده است.
فرض کنید الکتروموتور شروع به چرخیدن میکند و نیاز است که پس از طی یک زمان مشخص، متوقف شود. در این مرحله، ترمز الکتروموتور وارد عمل میشود. توقف در یک میدان الکترومغناطیسی انجام میشود. با این فرآیند که آهنربای سیمپیچ، اتصال را قطع میکند و باعث توقف الکتروموتور میشود. ترمز الکتروموتور از نوع DC با برق 24 ولت و ترمز الکتروموتور از نوع AC با برق 220 ولت کار میکند.

سیم پیچی ترمز الکتروموتور
نکاتی در زمینه سیم پیچی ترمز الکتروموتور
با توجه به ساختار و طراحی ترمز الکتروموتور، سیمپیچ نقش کلیدی و مهمی را بازی میکند. در صورتی که ترمز الکتروموتور کار نکند، اولین و مهمترین گام، بررسی سیمپیچ موتور است. در فرآیند سیم پیچی ترمز الکتروموتور، ابتدا مقاومت سیم پیچ را با مولتی متر یا مقاومت سنج اندازه گیری کنید. سپس محفظه را با تماسهای سیمپیچ با مولتی متر یا مقاومت سنج بررسی کنید. در صورت وجود اتصال کوتاه در محفظه، سیم پیچ ترمز را تعویض کنید. در نهایت ولتاژ ترمز را بررسی کنید (ولتاژ خیلی کم یا وجود نداشتن ولتاژ وجود، نشانه خرابی آن است).

سیم پیچی ترمز الکتروموتور
کاربردهای ترمز الکتروموتور
با توجه به اینکه ترمز الکتروموتور برای کاربریهای مختلف ساخته شده است، ساختارهای متفاوتی نیز دارد. ترمز الکتروموتور مخصوصاً از نوع مکانیکی، از ابتدا برای کنترل سرعت و توقف قطارهای شهری و بینشهری استفاده میشد که با رشد تکنولوژی در صنایع مختلف از جمله؛ حمل و نقل زمینی و هوایی، خودروسازی و هواپیماسازی به کار برده شد.
در واقع هر محیط کارگاهی و یا صنعتی که از موتورهای الکتریکی و یا الکتروموتورهای صنعتی استفاده میکند، حتماً باید ترمز الکتروموتور نیز داشته باشد. بخشهایی که بایستی با قطع جریان برق، متوقف شوند از حساسیت بالایی برخوردارند و اگر به هر دلیلی سیستم ترمزگیری درست و به جا کار نکند، خسارتهای مالی و جانی جبرانناپذیری به بار میآورد.
کاربرد دیگری که برای ترمز الکتروموتور تعریف شده است، مصارف غیرصنعتی مثل بالابرها، آسانسورها و تجهیزاتی است که در زمان قطع جریان برق باید متوقف شوند. در نظر بگیرید که با توجه به نقش و حساسیت بالای این دستگاه، کیفیت و ایمنی ترمز الکتروموتور بسیار اهمیت دارد و سیم پیچی ترمز الکتروموتور نیز بشدت مهم است.

سیم پیچی ترمز الکتروموتور
نشانه های خرابی ترمز الکتروموتور چیست؟
نشانه خرابی ترمز الکتروموتور این است که، ترمز دیگر کار نمیکند. در ساختار ترمز الکتروموتور، سیم پیچ و استاتور وجود دارد. همچنین روی انتهای در الکتروموتور، شفت هم از داخل آن عبور میکند و با ایجاد میدان مغناطیسی منفی، عملیات توقف و ترمزگیری رخ میدهد. ترمز الکتروموتور ساختار جالب، کاربردی و حساسی دارد.
حساسیت این ترمز به حدی است که اگر یک سیم آن قطع شود یا یک بوبین آن بسوزد، دیگر کار نمیکند. در صورتی که خرابی ترمز اتفاق بیفتد، جهت سیم پیچی ترمز الکتروموتور، ابتدا باید الکتروموتور باز شود. در این شرایط، دو احتمال وجود دارد؛ یا الکتروموتور کاملاً سوخته است و یا جرقه زده و یک سیم آن قطع شده است. در هر دوی این حالتها، میتوانید از الکتروچکاپ کمک بگیرید. کافیست با شمارهای ما تماس بگیرید.
سوالات متداول
این ترمز جهت کاهش سرعت یا نگه داشتن بارهای موتور زمانی که برق به طور عمدی یا سهوی قطع میشود، کاربرد دارد. ترمز الکتروموتور پس از قطع جریان برق، موتور الکتریکی را متوقف کند.
بر اساس یک طبقهبندی کلی، ترمز الکتروموتور به دو نوع تقسیم میشود؛ مکانیکی و جریان معکوس. در فرآیند تعمیر ترمز الکتروموتور باید نوع آن را در نظر گرفت.