الکتروموتورها بر اساس نحوه نصب به عمودی و افقی تقسیم‌بندی می‌شوند. از آنجا که کاربرد و سیستم خنک‌کننده و فضای اشغالی در الکتروموتور عمود نصب با افقی فرق دارد، بهتر است بیشتر درمورد تفاوت این دو نوع موتور صحبت کنیم. الکتروچکاپ در یک مقاله کوتاه این مساله را بیشتر توضیح داده است.
تفاوت اول: کاربرد الکتروموتور عمود نصب و افق نصب
الکتروموتوری که به صورت عمودی نصب شود، الکتروموتور عمودی نام دارد. از این نوع موتور در مکان‌هایی که فشار بالایی دارند مانند، چاه‌ها و حفره‌های عمیق استفاده می‌شود. موتور عمود نصب قدرتی بین 25 تا 375 اسب بخار را دارد. همچنین سیم پیچی الکتروموتور عمود نصب قادر است تا دمای 52 درجه سانتیگراد را تحمل کند.
در مقابل الکتروموتور افق نصب به صورت افقی قرار می‌گیرند و در برخی موقعیت‌ها مانند؛ راه اندازی پمپ‌های کوچک، گیربکس‌ها و سایر تجهیزات مشابه به صورت عمودی نصب می‌شود. همچنین الکتروموتور افقی برای تامین گشتاور متغیر و گشتاور ثابت کاربرد دارد. به علاوه برای مصارفی مانند؛ راه اندازی پمپ‌ها، هواکش‌های صنعتی، کمپرسورها، بالابرها و نوار نقاله‌ها استفاده می‌شود.
در الکتروموتور افقی صاف و تراز بودن پایه (سکوی نگهداری موتور) اهمیت فراوانی دارد. استحکام و تراز بودن موتور باید به حدی باشد که الکتروموتور اصلا جا به جا نشود و متحمل تکان‌های اضافی نگردد. این مساله اگر رعایت نشود، قطعا الکتروموتور دچار مشکلات زیادی از جمله افزایش مصرف انرژی خواهد شد. تراز بودن موتور از اهمیت زیادی برخوردار است و در صورت سهل‌انگاری، تعمیر الکتروموتور تک فاز ضرورت می‌یابد.
تفاوت دوم: سیستم خنک کننده الکتروموتور عمود نصب و افق نصب
الکتروموتور عمودی بدون روغن اولیه تحویل داده می‌شود. بنابراین قبل از راه‌اندازی الکتروموتور عمود نصب باید اقدامات لازم جهت روغنکاری و روانکاری الکتروموتور انجام شود. این کار ضرورت دارد و برای بهبود عملکرد بلبرینگ‌ها حتما باید انجام شود.
خرابی یا آسیب‌های زودهنگام بلبرینگ در موتورهای عمودی یا افقی اغلب به دلیل استفاده نادرست کارکنان تعمیر و نگهداری یا روانکاری غلط رخ می‌دهد. انتخاب روانکار مناسب به عوامل متعددی از جمله دما، قرار گرفتن در معرض رطوبت یا سایر آلودگی ها، سرعت موتور و نوع بلبرینگ بستگی دارد.
معمولاً دستورالعمل مربوط به روغنکاری مجدد بر روی پلاک موتورهای عمودی درج شده است. در موتورهای افقی این اطلاعات در کتابچه راهنمای راه‌اندازی دستگاه وجود دارد. در نظر داشته باشید که؛ ضخامت لایه روغن در موتورهای افقی بسیار مهم است. الکتروموتورهای عمودی چنانچه در محیط های با دمای عملیاتی بالاتر از حد معمول قرار بگیرند باید از روان کننده مصنوعی استفاده کنند.
تفاوت سوم: جا گیر بودن الکتروموتور عمود نصب
به علت کاربرد الکتروموتور عمودی در مکان های تحت فشار یا چاه های عمودی بسیار کوچک، فضای کمی احتیاج دارد. در مقابل الکتروموتور های افقی فضای بیشتری را اشغال می کنند. به همین دلیل همیشه تاکید می‌شود قبل از خرید الکتروموتور به قطر دهانه چاه توجه شود. بهتر است بدانید که؛ الکتروموتور عمودی بدلیل نداشتن گیربکس، صدای پایینی هم دارد.
در گذشته چون هنوز الکتروموتورهای شناور برای داخل چاه طراحی و تولید نشده بودند، از الکتروموتورهای عمودی استفاده می‌کردند. به این صورت که الکتروموتور به صورت عمودی درِ چاه قرار می‌گرفت و با یک شفت به داخل چاه انتقال پیدا می‌کرد.
در واقع با استفاده از یک شفت و پروانه آب را به بالا انتقال می‌دادند. این نوع الکتروموتور، از بالا قابل تنظیم و کنترل بوده است. با طراحی الکتروموتورهای شناور و جدید، در حال حاضر به ندرت از الکتروموتور عمود نصب استفاده می‌شود.
سخن پایانی
آگاهی از تفاوت الکتروموتور عمود نصب و افقی نصب، بسیار اهمیت دارد. زیرا شما باید این جزییات را بدانید که بتوانید مناسب ترین و بهترین الکتروموتور را خریداری کنید. در فرآیند خرید، سرویس و تعمیر الکتروموتور، علاوه بر جهت نصب الکتروموتور، مواردی مثل توان مصرفی، امکان کوپلینگ با گیربکس، سیم پیچی الکتروموتور و میزان جریان مصرفی اهمیت دارد. جهت دریافت مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید با مجموعه الکتروچکاپ، ارائه‌دهنده خدمات تعمیر و سیم پیچی الکتروموتور، تماس بگیرید.
